Ο ΠΕΡΙΕΡΓΟΣ ΜΗ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ ~ Ο ΣΦΥΓΜΟΣ ΤΗΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ

Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2014

Ο ΠΕΡΙΕΡΓΟΣ ΜΗ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ

Επιμ. Λεωνίδας Καλούσης

Αυτή την εβδομάδα η μελέτη Ο περίεργος μη θάνατος του νεοφιλελευθερισμού του Κόλιν Κράουτς που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εκκρεμές.

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Η έννοια του νεοφιλελευθερισμού είναι από τις πλέον χρησιμοποιημένες και κακοποιημένες στον δημόσιο λόγο τα τελευταία χρόνια. Παρόμοια μοίρα είχε η έννοια της σοσιαλδημοκρατίας, που κι αυτή κακοπάθησε και συνεχίζει να κακοπαθεί στο στόμα πολιτικών ή πολιτικολογούντων, εντείνοντας τη σύγχυση των πολιτών σε σχέση με θεμελιακές πολιτικές και οικονομικές έννοιες. Μια από τις πολλές συνεισφορές του βρετανού καθηγητή Κόλιν Κράουτς, τον οποίο γνωρίσαμε και στη χώρα μας με το βιβλίο του Μεταδημοκρατία, είναι η διαυγής και σφαιρική αποσαφήνιση των εννοιών αυτών μέσα από την ιστορική τους εμφάνιση και ανανοηματοδότησή τους. Κι αυτό, με σκοπό να επιχειρήσει να απαντήσει, χωρίς δεξιές ή αριστερές προκαταλήψεις, στο κομβικό ερώτημα που διαπραγματεύεται σε αυτό το βιβλίο, και που αποτελεί πράγματι ένα από τα μεγάλα παράδοξα των τελευταίων ετών: Πώς είναι δυνατόν το οικονομικό ιδεολόγημα που καταβαράθρωσε την παγκόσμια οικονομία (βλ. νεοφιλελευθερισμός) με την χρηματοοικονομική κρίση στις ΗΠΑ και στη συνέχεια σε όλο τον πλανήτη, όχι μόνο να μην χρεώνεται τις συνέπειες αυτής της κρίσης αλλά να βγαίνει και ενισχυμένο από αυτήν; Ποιοι είναι οι μηχανισμοί που λειτουργούν και μοιάζει να επιβάλλουν τα νεοφιλελεύθερα δόγματα ως μονόδρομους, ακόμη και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου η σοσιαλδημοκρατική παράδοση είχε πολλά ερείσματα; Ποιος είναι ο ρόλος των «Εταιρειών-γιγάντων» μέσα σ' αυτό το νέο πλαίσιο; Ένα σημαντικό βιβλίο, γραμμένο σε γλώσσα απλή και κατανοητή, με πολλά παραδείγματα, που με εξαιρετική διαύγεια προσφέρει ορισμένες καινούργιες ιδέες σε ένα συχνά αντιπαραγωγικό διάλογο.

Ποιος είναι ο συγγραφέας

Ο Colin Crouch (γεν. 1944) ξεκίνησε την ακαδημαϊκή καριέρα του ως Λέκτορας στο London School of Economics ενώ υπήρξε μέχρι πρόσφατα καθηγητής Διακυβέρνησης και Δημόσιας Διοίκησης στο Warwick Business School όπου παραμένει ως Ομότιμος Καθηγητής. Έγινε διάσημος με την εισαγωγή στον πολιτικό διάλογο της έννοιας της «Μεταδημοκρατίας», μέσα και από το ομότιτλο βιβλίο του που κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Εκκρεμές (μτφρ. Αλέξανδρος Κιουπκιολής, 2006).

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Αν οι επιχειρήσεις έχουν δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε δύο χώρες για να διατηρήσουν τις επενδύσεις τους, προβλέπει κανείς λογικά ότι θα επιλέξουν εκείνη που προσφέρει τις καλύτερες ευκαιρίες για μεγιστοποίηση του κέρδους, κάτι που προϋποθέτει χαμηλότερο κόστος, και συνεπώς χαμηλότερα επίπεδα φορολογίας των εταιρειών, προστασίας της εργασίας και κοινωνικών προδιαγραφών, καθώς και περιβαλλοντικών και άλλων ρυθμίσεων. Βραχυπρόθεσμα πρέπει συνεπώς να αναμένουμε μια μετακίνηση των επενδύσεων από τις χώρες με υψηλό κόστος σε φθηνότερες. Μακροπρόθεσμα οι πρώτες θα τείνουν να χαμηλώσουν τις προδιαγραφές τους για να μπορούν να ανταγωνιστούν τις φθηνότερες για επενδύσεις. Το αποτέλεσμα θα ήταν μια γενική πτώση των προδιαγραφών για να ικανοποιηθούν οι προτιμήσεις των πολυεθνικών εταιρειών – μια διαδικασία που ονομάζεται συχνά "αγώνας δρόμου προς τον πάτο"»