Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΩΝ ~ Ο ΣΦΥΓΜΟΣ ΤΗΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ

Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2014

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΩΝ

Επιμ. Λεωνίδας Καλούσης

Αυτή την εβδομάδα το βιβλίο έρευνας Η επιστροφή των τζιχαντιστών – Το Ισλαμικό Κράτος και η νέα εξέγερση των σουνιτών του Patrick Cockburn που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου έδωσαν την αφορμή για μια εκστρατεία κατά της Τρομοκρατίας σε πλανητικό επίπεδο. Οι πόλεμοι στο Αφγανιστάν εναντίον των Ταλιμπάν, στο Ιράκ κατά του Σαντάμ, η δημιουργία του Γκουαντάναμο και η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο όνομα της καταπολέμησης των τρομοκρατών, τα «τυφλά» χτυπήματα με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) σε διάφορες χώρες της Ασίας και της Αφρικής, ακόμη και η εν ψυχρώ δολοφονία του Μπιν Λάντεν, εντάσσονταν σε αυτό το πλαίσιο και εξασφάλιζαν την ανοχή της κοινής γνώμης των μεγάλων χωρών της Δύσης με το πρόσχημα της αποτελεσματικότητας. Σύμφωνα με αυτό το αφήγημα, που μπορούσε κανείς να ακούσει να επαναλαμβάνεται από αμερικανούς αξιωματούχους και μεγάλα ΜΜΕ της Δύσης, το «τίμημα» για την σπατάλη πόρων και τις εκπτώσεις στο επίπεδο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είχε ως αντίβαρο την ουσιαστική αποδυνάμωση της Αλ Κάιντα και την επιχειρησιακή και οργανωτική αποδιάρθρωσή της. Κι όμως, λίγα χρόνια μετά, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Δύση γενικότερα βρίσκονται αντιμέτωποι με έναν οργανωμένο και πολύ πιο αποτελεσματικό εχθρό, το Ισλαμικό Κράτος (ISIS), σε σύγκριση με τον οποίο οι ηγέτες της Αλ Κάιντα φαντάζουν μετριοπαθείς και αδύναμοι «βοσκοί». Το Ισλαμικό Κράτος, από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Ιούλιο του 2014 πέτυχε μια σειρά από στρατιωτικές κι επικοινωνιακές νίκες, εγκαθιστώντας ντε φάκτο ένα «χαλιφάτο» μεταξύ του Ιράκ και της Συρίας, κι αποτελεί σήμερα απειλή πολύ πιο τρομακτική απ' ό,τι υπήρξε ποτέ η Αλ Κάιντα. Τι πήγε τόσο στραβά; Ο συγγραφέας καταφέρνει να δώσει μια σειρά από λογικές και πειστικές απαντήσεις, αναδεικνύοντας τα βαθύτερα αίτιας της αποτυχίας της Δύσης να καταπολεμήσει το φανατικό Ισλάμ, φέρνοντας στο φως τόσο τη διγλωσσία των ΗΠΑ όσο και τη μεγάλη ευθύνη των παραδοσιακών συμμάχων τους στην περιοχή, όπως η Σαουδική Αραβία και το Πακιστάν.

Ποιος είναι ο συγγραφέας

Ο Βρετανός Patrick Cockburn είναι ανταποκριτής της Independent στην Μέση Ανατολή, ενώ παλιότερα εργάστηκε στην ίδια θέση για τους Financial Times. Έχει γράψει ένα βιβλίο για τη Ρωσία και τρία βιβλία για το Ιράκ, ένα πριν από την πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν και δύο για το μεταπολεμικό Ιράκ. Έχει επίσης γράψει κι ένα βιβλίο μαζί με τον γιο του, για τις δυσκολίες της ζωής του τελευταίου που έχει διαγνωστεί με σχιζοφρένεια. Έχει τιμηθεί με σημαντικά βραβεία για τη δημοσιογραφική του δουλειά αλλά και για τα βιβλία του.

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Ο λεγόμενος πόλεμος ενάντια στην τρομοκρατία απέτυχε γιατί δεν στόχευε το τζιχαντιστικό κίνημα στο σύνολό του και, πάνω απ' όλα, δεν επικέντρωσε στη Σαουδική Αραβία και το Πακιστάν, τις δυο χώρες που ενίσχυσαν τον τζιχαντισμό ως δόγμα αλλά και ως κίνημα. Οι ΗΠΑ δεν το έκαναν γιατί αυτές οι δυο χώρες ήταν πολύτιμοι σύμμαχοι και δεν ήθελαν να τους προσβάλουν. Η Σαουδική Αραβία αποτελεί μια τεράστια αγορά για τα αμερικανικά όπλα. Οι Σαουδάραβες, επίσης, έχουν καλλιεργήσει σχέσεις και ενίοτε έχουν εξαγοράσει μέλη του αμερικανικού πολιτικού κατεστημένου με ιδιαίτερη επιρροή. Το Πακιστάν είναι μια πυρηνική δύναμη με πληθυσμό 180 εκατομμυρίων και στρατό με στενούς δεσμούς με το Πεντάγωνο. [...] Στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, η Αλ Κάιντα ήταν μια μικρή και, σε μεγάλο βαθμό, αναποτελεσματική οργάνωση. Το 2014 οι οργανώσεις τύπου Αλ Κάιντα είναι πολυάριθμες και ισχυρότατες. Με άλλα λόγια, ο "πόλεμος ενάντια στην τρομοκρατία", η διεξαγωγή του οποίου από το 2001 έχει διαμορφώσει το πολιτικό σκηνικό σε μεγάλο μέρος του κόσμου, έχει αποτύχει παταγωδώς. Μέχρι όμως την πτώση της Μοσούλης κανένας δεν έδινε σημασία.»