3/21/2016 12:15:00 μ.μ.
O Ντον Ντελίλλο βρέθηκε στη Στέγη και μίλησε για τον χρόνο και τις πολλαπλές εκφάνσεις της σύγχρονης πραγματικότητας.
Στον ίδιο διάλογο του Μπιλ με την Μπρίτα υπάρχουν επίσης κάποιες σκέψεις οι οποίες μοιάζουν να συνδέονται αβίαστα με την αμφισημία της «διττής» υπόστασης του Ντελίλλο στο πλατό της μεγάλης σκηνής της Στέγης: «Θέλω να πω, τι σημασία έχει η φωτογραφία όταν γνωρίζεις το έργο του συγγραφέα; Δεν ξέρω. Ο κόσμος, όμως, θέλει πάντα την εικόνα, έτσι δεν είναι; Το πρόσωπο του συγγραφέα είναι η επιφάνεια του έργου του. Είναι μια ένδειξη για το μυστήριο που περικλείει. Ή μήπως το μυστήριο βρίσκεται στο πρόσωπο; Μερικές φορές σκέφτομαι τα πρόσωπα. Όλοι προσπαθούμε να διαβάσουμε τα πρόσωπα. Μερικά είναι καλύτερα από κάποια βιβλία». Λίγο πιο κάτω, ο Μπιλ (αντηχώντας τον Ντελίλλο;) θα προσθέσει: «Κι αυτό που ενδιαφέρει δεν είναι το πώς φαίνομαι τώρα. Είναι το πώς θα φαίνομαι σε είκοσι πέντε χρόνια, καθώς τα πρόσωπα και ο τρόπος ντυσίματος αλλάζουν, καθώς οι φωτογράφοι αλλάζουν…».
Του Θωμά Συμεωνίδη
Ο χρόνος μοιάζει να κυλάει. Με αυτή τη φράση ξεκινούν Οι χρόνοι του σώματος του Ντον Ντελίλλο και αυτή ήταν η πρώτη εντύπωση βλέποντας τον ογδοντάχρονο Ντελίλλο να εισέρχεται στο πλατό και να κάθεται με φόντο μια δική του ασπρόμαυρη φωτογραφία (αυτή στην αφίσα της εκδήλωσης), όπου είναι εμφανώς νεότερος. Αμέσως, μετά, η παρατήρηση της διαφοράς ανάμεσα στους δύο ενδυματολογικούς κώδικες: στη φωτογραφία πιο «νεανικός», στο πλατό, ζωντανά μπροστά μας, πιο «συντηρητικός». Και μετά, η παράκληση του ίδιου του συγγραφέα (δια στόματος του Ηλία Μαγκλίνη) να μην υπάρχουν φωτογραφίες. [η κεντρική φωτογραφία μας είναι από εκδήλωση στη Νέα Υόρκη]
Ίσως, αυτές οι πρώτες εντυπώσεις, αυτές οι πρώτες στιγμές να μην ήταν τόσο έντονες, αν δεν είχαν σχέση με την ίδια τη θεματολογία του Ντελίλλο, στην οποία δεσπόζει το ερώτημα για τη ροή του χρόνου και την προσπάθεια του Αμερικανού συγγραφέα να αποτυπωθούν οι συνέπειες αυτής της ροής, όχι μόνο με το αμετάκλητο του θανάτου, αλλά και στο γενικότερο πλαίσιο της καθημερινής ζωής και της δυτικής κυρίως κουλτούρας στην οποία ασκεί έντονη κριτική, με τον δικό του, ιδιαίτερο τρόπο. Ο συγγραφέας Μπιλ Γκρέι, για παράδειγμα, ήρωας στο μυθιστόρημα Μάο ΙΙ του Ντελίλλο, θα πει στη Μπρίτα που τον έχει συναντήσει για να τον φωτογραφήσει: «Έγινα το υλικό κάποιου. Το υλικό σου, Μπρίτα. Από τη μια υπάρχει ζωή και από την άλλη το θέαμα του καταναλωτή. Όλα γύρω μας τείνουν να δρομολογήσουν τη ζωή μας προς μια οριστική πραγματικότητα, σε έντυπο ή σε σελιλόιντ».
Στον ίδιο διάλογο του Μπιλ με την Μπρίτα υπάρχουν επίσης κάποιες σκέψεις οι οποίες μοιάζουν να συνδέονται αβίαστα με την αμφισημία της «διττής» υπόστασης του Ντελίλλο στο πλατό της μεγάλης σκηνής της Στέγης: «Θέλω να πω, τι σημασία έχει η φωτογραφία όταν γνωρίζεις το έργο του συγγραφέα; Δεν ξέρω. Ο κόσμος, όμως, θέλει πάντα την εικόνα, έτσι δεν είναι; Το πρόσωπο του συγγραφέα είναι η επιφάνεια του έργου του. Είναι μια ένδειξη για το μυστήριο που περικλείει. Ή μήπως το μυστήριο βρίσκεται στο πρόσωπο; Μερικές φορές σκέφτομαι τα πρόσωπα. Όλοι προσπαθούμε να διαβάσουμε τα πρόσωπα. Μερικά είναι καλύτερα από κάποια βιβλία». Λίγο πιο κάτω, ο Μπιλ (αντηχώντας τον Ντελίλλο;) θα προσθέσει: «Κι αυτό που ενδιαφέρει δεν είναι το πώς φαίνομαι τώρα. Είναι το πώς θα φαίνομαι σε είκοσι πέντε χρόνια, καθώς τα πρόσωπα και ο τρόπος ντυσίματος αλλάζουν, καθώς οι φωτογράφοι αλλάζουν…».
Η αφθονία και η απροσδιοριστία της εικόνας, η ψηφιακή της πραγματικότητα, οι πολλαπλές εμφανίσεις των ίδιων και των ίδιων πραγμάτων, που κάθε φορά όμως εμφανίζονται να είναι και κάτι άλλο, απασχολούν τον Ντελίλλο. Και δεν είναι τυχαίο, ίσως, ότι στο έργο του υπάρχει αυτή η αντίστιξη ανάμεσα στην υπεραφθονία πραγμάτων που έχουν σχεδιαστεί και υπάρχουν με αποκλειστικό σκοπό να είναι προσιτά (και αναλώσιμα) και από την άλλη η ιδέα της απομάκρυνσης, της απομόνωσης, του δυσπρόσιτου. Την ίδια ιδέα υποβάλλει και η επιλογή των τοπίων στα έργα του, άλλοτε το Μπρονξ της πολύβουης Νέας Υόρκης και άλλοτε έρημα και αχανή τοπία, σαν αυτά του Τέξας, περιοχές στις οποίες έχει άλλωστε ζήσει και ο ίδιος και στις οποίες αναφέρθηκε στο πλαίσιο της συζήτησης στη Στέγη. Δεν μας ξενίζει λοιπόν ότι η αμφιβολία διατρέχει το έργο του και κυρίως αυτή η αδυναμία προσδιορισμού μιας κοινής συνισταμένης στο επίπεδο της εμφάνισης ενός ατόμου, μιας κοινότητας, μιας χώρας (όπως συμβαίνει για παράδειγμα στο μυθιστόρημά του Τα ονόματα). Μια αμφισημία, επίσης, την οποία προσπαθεί ο Ντελίλλο να προσεγγίσει μέσα από τη σημασία κάποιων λέξεων ή εκφράσεων: «Κάπως. Η πιο αδύναμη λέξη σ’ ολόκληρη τη γλώσσα. Και η έκφραση λίγο πολύ. Και το ίσως. Πάντα το ίσως, το πιθανώς. Και εκείνη συνεχώς πιθανολογεί» (σκέψεις για την κατάσταση της Λόρεν Χάρτκι μετά την απώλεια του πρώην συζύγου της, στους Χρόνους του σώματος).
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Ηλία Μαγκλίνη, ο Ντελίλλο, όντως επιβεβαίωσε ότι το ζήτημα του χρόνου είναι κεντρικό στο έργο του, συμπληρώνοντας ωστόσο ότι «ο χρόνος είναι ένα μυστήριο, δεν μπορούμε να πούμε τι είναι ο χρόνος». Το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε και για τον ίδιο τον Ντελίλλο, αλλά και για κάθε ίσως συγγραφέα αυτού του διαμετρήματος, έστω και αν μέσα από τη συζήτηση και το θερμό χειροκρότημα στο τέλος αισθανθήκαμε οικεία και κοντά του.
* O ΘΩΜΑΣ ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ είναι συγγραφέας.
πηγη
Γνωρίστε τις επιχειρήσεις της περιοχή σας....... κάντε έξυπνες αγορές
Με ένα κλίκ στις κάρτες τους
ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Η ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η Γελοιογραφία της Ημέρας από τον Kyr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου