Παρασκευή 13 Μαΐου 2016

Ο αντεργατικός νόμος στη Γαλλία αντιγράφει «βέλτιστες πρακτικές» από την Ελλάδα

Μετά το «νόμο Μακρόν» του προηγούμενου καλοκαιριού, η γαλλική κυβέρνηση προσπαθεί τώρα με το νομοσχέδιο για τα Εργασιακά, της υπουργού Μυριάμ Ελ Κομρί, να ενισχύσει ακόμα περισσότερο το γαλλικό κεφάλαιο στην προσπάθειά του να επανακάμψει και να μειώσει την απόσταση που το χωρίζει από τους βασικούς του ανταγωνιστές, κυρίως το γερμανικό και βρετανικό κεφάλαιο. Το μέσο για να γίνει η γαλλική καπιταλιστική οικονομία πιο «ανταγωνιστική» είναι η μείωση του κόστους εργασίας, με διάφορα μέτρα που χτυπούν τους μισθούς, τις ώρες εργασίας και τις συλλογικές συμβάσεις.

Τι προβλέπει το νομοσχέδιο

Η βασική καινοτομία που διέπει το νομοσχέδιο και είναι πρωτοφανής για τα γαλλικά δεδομένα, είναι ότι οι επιχειρησιακές συμβάσεις θα θεωρούνται πλέον ανώτερες των κλαδικών. Έτσι, η εργοδοσία θα μπορεί ευκολότερα να εκβιάζει τους εργαζόμενους στο επίπεδο της επιχείρησης, ενώ παράλληλα εξασθενεί η διαπραγματευτική δύναμη της εργατικής τάξης, αφού χάνεται η συλλογική διαπραγμάτευση στον κλάδο και αποδυναμώνονται τα σωματεία που στη Γαλλία είναι κλαδικά.

Τα μέτρα που φιλοδοξεί να περάσει το νέο νομοσχέδιο, μπορούν να ταξινομηθούν σε πέντε βασικούς άξονες:

Ώρες εργασίας. Στα λόγια, ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας παραμένει το 35ωρο, που ήταν το σύμβολο της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης Ζοσπέν από τη μια και το «κόκκινο πανί» για την εργοδοσία από την άλλη. Όμως, αυτές οι 35 ώρες εργασίας μπορεί να γίνουν και 48 όταν το επιβάλλουν οι ανάγκες της παραγωγής σε κάθε επιχείρηση, μέχρι και 60, αν το συμφωνήσει η επιχειρησιακή σύμβαση. Το ίδιο και για το μέγιστο αριθμό ωρών εργασίας ανά ημέρα, που μπορεί να περάσει από 10 σε 12 με επιχειρησιακή σύμβαση. Ο υπολογισμός, όμως, σύμφωνα με το νέο νόμο, θα γίνεται σε ετήσια βάση, με τρόπο τέτοιο ώστε ο εβδομαδιαίος μέσος όρος να βγαίνει γύρω στις 35 ώρες. Οπότε, με αυτόν τον υπολογισμό, υπερωρίες θα πληρώνονται σπάνια. Πρόκειται για κλασική διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η οποία προβλέπεται από οδηγίες της ΕΕ και ουσιαστικά οδηγεί σε ένταση της εργασιακής εκμετάλλευσης, καθώς καταργείται ο σταθερός ημερήσιος χρόνος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δυνατότητα αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, για τη φθορά της υγείας του εργαζόμενου και την ασφάλεια στην εργασία, όπως και για την απορρύθμιση της οικογενειακής και κοινωνικής ζωής των εργαζομένων.
Μισθοί. Οι μισθοί θα ακολουθούν πλέον την τύχη της επιχειρησιακής διαπραγμάτευσης, στο βαθμό που αποσυνδέονται από τις κλαδικές συμβάσεις και ο εκβιασμός είναι μεγαλύτερος όταν γίνεται στο επίπεδο της κάθε επιχείρησης χωριστά.
Ανήλικοι μαθητευόμενοι. Ενώ μέχρι τώρα οι μαθητευόμενοι είχαν προστασία στα ωράρια και στη νυχτερινή εργασία, τώρα ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας μπορεί να φτάσει έως και τις 40 ώρες.
Αποζημιώσεις σε περίπτωση απόλυσης. Όποιος κι αν είναι ο λόγος της απόλυσης (έστω κι αν είναι καταχρηστικές ή σε εργαζόμενους με αρκετά χρόνια προϋπηρεσίας), οι αποζημιώσεις δεν θα ξεπερνούν τους μισθούς 15 μηνών. Μέχρι σήμερα η μακρά προϋπηρεσία προστάτευε τους εργαζόμενους, γιατί τυχόν απόλυσή τους θα επέβαλλε πληρωμή αποζημίωσης που θα αντιστοιχούσε σε μισθούς αρκετών ετών (24-36 μήνες ή και παραπάνω). Οι καταχρηστικές απολύσεις, πάλι, τιμωρούνταν από τα εργατοδικεία με υψηλές αποζημιώσεις. Αυτό το μέτρο θα λύσει τα χέρια στους εργοδότες, που θα απολύουν ευκολότερα κυρίως παλιούς εργαζόμενους με καλούς μισθούς, για να προσλαμβάνουν νεότερους, φθηνότερους και χωρίς δικαιώματα.
Διαπραγμάτευση για σύμβαση έργου. Αυτό που ίσχυε μέχρι στιγμής για κάποια στελέχη, που δεν πληρώνονταν βάσει των ωρών εργασίας, αλλά ανάλογα με το έργο που προσφέρουν, θα μπορεί να ισχύει και για τα μη στελέχη των επιχειρήσεων. Αυτό το μέτρο συχνά οδηγεί σε ωράρια – λάστιχο, όπου για να βγει ο όγκος του έργου, ο εργαζόμενος δουλεύει και στο σπίτι, νύχτες και σαββατοκύριακα, με ό,τι κινδύνους συνεπάγεται.