Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2016

«Είμαι ψυχρός μελετητής, δεν παρασύρομαι σε μύθους»

Συζήτηση με τον Γιώργο-Ίκαρο Μπαμπασάκη, με αφορμή την κυκλοφορία κατά τον τελευταίο χρόνο τριών βιβλίων του για σημαντικά καλλιτεχνικά κινήματα και εμβληματικές προσωπικότητες.

Του Κώστα Κατσουλάρη

Φωτογραφία: Μαρίλη Ζάρκου

Συζητήσαμε με τον Γιώργο-Ίκαρο Μπαμπασάκη, με αφορμή την κυκλοφορία κατά τον τελευταίο χρόνο, τριών εμβληματικών βιβλίων του, για τις Πρωτοπορίες και τα Κινήματα, για τον Γκυ Ντεμπόρ και, προσφάτως, για τον Γουίλιαμ Μπάροουζ. Συζητάμε για τους επιγόνους τους, τη σημασία που έχει για εμάς να τους διαβάζουμε και να τους μελετάμε σήμερα, αλλά και για τον συγγραφέα σε ρόλο «ρακοσυλλέκτη στιγμών και αναμνήσεων, εθνογράφου των δρόμων, χρονικογράφου μιας περιπετειώδους καθημερινότητας».

Κ.Κ.: Πρωτοπορίες, Γενιά των Μπητ, Γκυ Ντεμπόρ, έχεις ασχοληθεί, γράψει, ξαναγράψει, μιλήσει, όσο κανείς άλλος στη χώρα μας, για τις μεγάλες «ανησυχίες» ή «παραφωνίες» του αιώνα που πέρασε. Θα μιλήσουμε βέβαια και για όλα αυτά, αλλά ξεκινώντας θα ήθελα να μου πεις το εξής: είναι λανθασμένη η εντύπωση ότι έχεις κάποια αδυναμία στον Γουίλιαμ Μπάροουζ;

Η γοητεία που μου ασκούν όσα έργα κινούνται στις ενδιάμεσες ζώνες είναι καταλυτική.

Γ.-Ί.ΜΠ.: Ναι, έχω μεγάλη αδυναμία στον Μπάροουζ, όπως έχω σε πολλούς μεταιχμιακούς δημιουργούς. Όσοι θέλησαν, και μπόρεσαν, με την τέχνη και τη ζωή τους να κινηθούν επικίνδυνα στις μεθοριακές γραμμές, στο ανάμεσα, στο όριο της υπέρβασης, μπόρεσαν να με γοητεύσουν, να με εμπνεύσουν, να με κινητοποιήσουν. Αγαπώ τα συγκροτημένα έργα, τα καλώς συγκερασμένα μυθιστορήματα, τα οργανωμένα επιτεύγματα, αλλά η γοητεία που μου ασκούν τα όσα κινούνται στις ενδιάμεσες ζώνες είναι καταλυτική. Θεωρώ, άλλωστε, ότι εκφράζουν την κατατεμαχισμένη πραγματικότητα της εποχής μας, και, εκφράζοντάς την, μας παρακινούν να την υπερβούμε. Όσο γίνεται. Όσο μπορούμε.

Ο Μπάροουζ είναι τέτοιος δημιουργός, ένας καταγραφέας του στούντιο της πραγματικότητας, όπως ο ίδιος έλεγε. Θέλησε να δουλέψει με το θραύσμα, με το απόσπασμα, με την σκλήθρα. Και τα κατάφερε.

Κ.Κ.: Υπάρχει, το λες κι εσύ, μια παρεξήγηση. Συχνά ο Μπάροουζ προσφωνείται ως ο «Πατριάρχης της γενιάς των μπιτ», αλλά στην πραγματικότητα ο ίδιος δεν έχει τόση μεγάλη σχέση μαζί τους, δημιουργικά μιλώντας. Ποιες είναι οι βασικές διαφορές τους, αν μπορείς να τις κωδικοποιήσεις;

Γ.-Ί.ΜΠ.: Ήταν φίλος του Άλλεν Γκίνσμπεργκ και του Τζακ Κέρουακ. Οι τρεις τους θεωρούνται οι κορυφαίες μορφές της Γενιάς των Μπητ. Αλλά, μην το ξεχνάμε, καθένας τους ήταν ένα διαφορετικό σύμπαν. Καθένας τους έδρασε και δημιούργησε με μοναδικό τρόπο. Συνεργάστηκαν στενά, διατήρησαν διαλόγους και αλληλογραφία, επηρέασαν ο ένας τον άλλον. Ο Κέρουακ ήταν στενά δεμένος με την αμερικανική παράδοση, θέλησε να εκφράσει έναν «αγνό και ανεξέλεγκτο» τρόπο ζωής που διαισθάνθηκε ότι αρχίζει να χάνεται: αμάξια, τζαζ, μηλόπιτες, έρωτες, προλεταριακή εργασία και συνείδηση, ποδόσφαιρο, φαγοπότια, βόλτες το σούρουπο με τα χέρια στις τσέπες και τα χείλη να σιγοσφυρίζουν, βλέμματα στο μισόφωτο, και πάει λέγοντας.

Ο Γκίνσμπεργκ θέλησε να ανανεώσει την ποίηση, να την βγάλει πάλι στα καλντερίμια, να την κάνει τραγούδι, και μαζί θέλησε να γίνει τροβαδούρος της αγάπης, της ειρήνης, της ψυχικής γαλήνης, της αναζήτησης ενός βαθύτερου παλλόμενου εαυτού. Ο Μπάροουζ επεδίωξε να ανατάμει, και να καταγράψει, τις νέες πραγματικότητες της μεταβιομηχανικής εποχής, τον κίνδυνο των ολοένα διαγκούμενων συστημάτων ελέγχου, το ασυνάρτητο ηλεκτρονικό παραλήρημα, τα δίκτυα των μυστικών υπηρεσιών, εξ ου και σκάλισε πολύ την επιστημονική φαντασία, μελέτησε πολύ τα κοινωνιολογικά πονήματα, είχε πάντα στραμμένο το ένα το μάτι στην επιστήμη και στην τεχνολογία. Όλες αυτές οι διαφορές είναι εμφανείς στο έργο και των τριών, αλλά μαζί συνθέτουν μια ενιαία στάση: αυτήν της αέναης αναζήτησης νοήματος σε έναν κόσμο ιλιγγιώδη και κατακερματισμένο.

Κ.Κ.: «Η γλώσσα είναι ένας ιός από το διάστημα». Είναι μια από τις πιο διάσημες «αποφάνσεις» του Μπάροουζ, που για πολλούς από εμάς έγινε γνωστή από το ομότιτλο τραγούδι της Λόρι Άντερσον. Για πολλά χρόνια, όποια πέτρα της πρωτοπορίας και να σήκωνες, έβρισκες λίγο Μπάροουζ από κάτω. Θέλω λοιπόν να σε ρωτήσω: Έχει αληθινούς επιγόνους ο Μπάροουζ και ποιοι μπορεί να είναι αυτοί;

Επηρέασε σχεδόν όλους τους ανήσυχους δημιουργούς του δεύτερου ημίσεος του 20ού αιώνα: μουσικούς, σκηνοθέτες, ποιητές, μυθιστοριογράφους. Τον προσέγγισαν και διεκδίκησαν την παρέα του μορφές όπως ο Άντυ Γουώρχολ, ο Ντέιβιντ Μπάουι, η Ντέμπι Χάρυ.

Γ.-Ί.ΜΠ.: Η Πάτι Σμιθ το έχει πει καλύτερα απ᾽ όλους: «Ο Μπάροουζ είναι ο Παππούς Όλων Μας». Είναι αλήθεια ότι επηρέασε πολλούς και πολλά. Επηρέασε σχεδόν όλους τους ανήσυχους δημιουργούς του δεύτερου ημίσεος του 20ού αιώνα: μουσικούς, σκηνοθέτες, ποιητές, μυθιστοριογράφους. Τον προσέγγισαν και διεκδίκησαν την παρέα του μορφές όπως ο Άντυ Γουώρχολ, ο Ντέιβιντ Μπάουι, η Ντέμπι Χάρυ. Συναντήθηκε με τον Σάμιουελ Μπέκετ, που είναι η άλλη του όψη — ο ένας πήγαινε προς τα μέσα, ο Μπέκετ, ενώ ο άλλος, ο Μπάροουζ, ήταν πάντοτε ένα περισκόπιο που κοίταξε προς τα έξω. Συγκροτήματα όπως οι Soft Machine και οι Steely Dan πήραν το όνομά τους από γραπτά του. Ο τίτλος της περίφημης ταινίας Blade Runner είναι δικός του. Ο μακαρίτης Κερτ Κομπέιν έκανε έναν δίσκο με τον Μπάροουζ που είχε τον ωραίο χαρακτηριστικό τίτλο The Priest they called him. Δεκαδες συγγραφείς του κυβερνοπάνκ ρεύματος εμπνέεονται από τα τοπία του Παππού. Ο Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ, όχι μόνο είναι επηρεασμένος από τον Μπάροουζ, αλλά μετέφερε άριστα στη μεγάλη οθόνη το εμβληματικό μυθιστόρημα Γυμνό Γεύμα. Ο Γκας Βαν Σαντ έκανε επίσης έναν δίσκο με τον Παππού και με ομοίως ωραίο χαρακτηριστικό τίτλο The Elvis of Letters. Ο Λου Ρηντ δεν έπαψε να πίνει νερό, και όχι μόνον, στο όνομα του Μπάροουζ. Και πάει λέγοντας.

Κ.Κ.: «Η αριστοτελική δομή είναι μια από τις μεγαλύτερες τροχοπέδες του δυτικού πολιτισμού» λέει κάπου, σε μια συζήτηση όπου εξηγεί τα περίφημα cut-ups. Ξέρω ότι μπορείς να μας παραπέμψεις στο βιβλίο σου, όπου ο ίδιος ο Μπάροουζ το εξηγεί αρκετά αναλυτικά, θα ήθελα ωστόσο να μου πεις εσύ, σήμερα, πώς την κατανοείς αυτή την τεχνική που είναι βέβαια κάτι πολύ περισσότερο από μια «τεχνική», και πού «κολλάει» η άρνηση του αριστοτελικού τρόπου σκέψης;

Ο Μπάροουζ είχε νιώσει ότι το μυθιστόρημα, η αφήγηση εν γένει, βρίσκεται πενήντα χρόνια πίσω από τις εικαστικές πειραματικές αναζητήσεις...

Γ.-Ί.ΜΠ.: Η τεχνική των cut-ups και των fold-ins ξεκινάει από το κίνημα του Ντανταϊσμού και τα πειράματα με τις επικολλήσεις, τα κολάζ, που απασχόλησαν πολύ τους ντανταϊστές. Ο Μπάροουζ είχε νιώσει ότι το μυθιστόρημα, η αφήγηση εν γένει, βρίσκεται πενήντα χρόνια πίσω από τις εικαστικές πειραματικές αναζητήσεις, και θέλησε να μπολιάσει τον αφηγηματικό λόγο με τέτοιες τεχνικές, δουλεύοντας με τον επιστήθιο φίλο του, τον Μπράιον Γκάιζιν, στο Παρίσι, στο θρυλικό Beat Hotel.

Λέει κάπου ο Ρολάν Μπαρτ, «Γράφω σημαίνει διαλύω τον κόσμο και τον ανασυνθέτω από την αρχή». Ο Μπάροουζ αυτό επιχείρησε: να κάνεικομμάτια έναν ήδη κομματιασμένο κόσμο (που εμφανίζεται απατηλά ως ενιαίος και συνεκτικός), να τον διαλύσει, να μελετήσει επιστημονικά τα κομμάτια και να προχωρήσει στις δικιές του ανασυνθέσεις. Έτσι φανερώνεται η πραγματική πραγματικότητα, η πραγματική σχέση του χάρτη και της επικράτειας. Ο Μπάροουζ επηρεασμένος από τη συστηματική μελέτη του φιλοσοφικού έργου Science and Sanity του σπουδαίου Άλφρεντ φον Κορτζίμπσκι (Alfred Korzybski), επιχειρεί μια μεθοδική αποδόμηση της κοινής λογικής και των περιορισμών της, αναλύοντας, πάντα καλλιτεχνικά, μέσα από το έργο του, τις σχέσεις του λόγου, των λέξεων, με τις εικόνες. Φτάνει έτσι σε μιαν αμφισβήτηση της αροστοτελικής λογικής, καθώς και σε, φαινομενικά, αλλόκοτα συμπεράσματα.

Κ.Κ.: Ξανακυκλοφόρησαν πρόσφατα δυο παλιότερες μελέτες σου (χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη, «μελέτες», μια και την χρησιμοποιείς κι εσύ, παρότι το ύφος αυτών των κειμένων τα φέρνει πιο κοντά στο λογοτεχνικό δοκίμιο), εμβληματικές για τις θεματολογίες που συζητάμε. Το πρώτο, κι ένα από τα πλέον διαβασμένα βιβλία σου, είναι το Βορειοδυτικό Πέρασμα, που αφορά τις λεγόμενες «Πρωτοπορίες». Είναι η τρίτη φορά που εκδίδεις αυτό το βιβλίο, που πρωτοβγήκε αν δεν κάνω λάθος το 1992. Τι είναι αυτό που κάνει, για σένα, αυτή τη συζήτηση για τις Πρωτοπορίες και τα Κινήματα να παραμένει ζωντανή εν έτει 2016; Τι είναι δηλαδή αυτό που δεν πρέπει να χάσουμε ή να ξεχάσουμε από αυτή την «αναταραχή», αν θέλουμε να κατανοήσουμε τι συνέβη στον δυτικό κόσμο τις τελευταίες πέντε-έξι δεκαετίες;

Όταν όλες οι αξίες αρχίζουν να καταρρέουν τάχιστα, η αναζήτηση νέων αξιών γίνεται επιτακτικό καθήκον, γίνεται το μεγάλο παιχνίδι του μεγάλου καλλιτέχνη.

Γ.-Ί.ΜΠ.: Τα πρωτοποριακά ρεύματα που συγκροτήθηκαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, και ιδίως η Καταστασιακή Διεθνής [Internationale Situationniste / 1957-1972], δεν αναζήτησαν τόσο τρόπους ανανέωσης των καλλιτεχνικών μορφών όσο την απάντηση στο ερώτημα «Τι μπορεί να σημαίνει Τέχνη μετά το Άουσβιτς και τον αδιανόητο θάνατο;» Όταν όλες οι αξίες αρχίζουν να καταρρέουν τάχιστα, η αναζήτηση νέων αξιών γίνεται επιτακτικό καθήκον, γίνεται το μεγάλο παιχνίδι του μεγάλου καλλιτέχνη. Ο Ντεμπόρ, ξεκινώντας από μια ακαριαία φράση του Saint Just («Η ευτυχία είναι μια νέα ιδέα στην Ευρώπη»), αρχίζει να αναζητά το λεγόμενο «βορειοδυτικό πέρασμα προς την αληθινή ζωή»: τι είναι ο χρόνος και τι είναι ο άνθρωπος μέσα στον ωκεανό του χρόνου; Με άλλα λόγια, τι σημαίνει σήμερα να ζεις μια ζωή πλήρη εντέλει, τι σημαίνει να δρας και να δημιουργείς μέσα σε μια κοινωνία υπό κατασκευήν, τι σημαίνει να επινοείς νέες συμπεριφορές και να τις προπαγανδίζεις συστηματικά. Ο Ντεμπόρ και οι φίλοι του έπραξαν και στοχάστηκαν σαν άοπλοι νομοθέτες ενός κόσμου που έβγαινε από τον αδιανόητο θάνατο και αναζητούσε νέες αξίες.

Ξέρουμε ότι ο πλούτος αυτής της αναζήτησης οδήγησε στο ξέσπασμα του Μάη του ᾽68, ένα ξέσπασμα που άλλαξε πολλά. Οι θεωρίες που επεξεργάστηκαν, ως εάν να ήσαν έργα τέχνης, ο Ντεμπόρ και οι φίλοι του, έστειλαν στον αγύριστο πολλές δεσμευτικές και καταπιεστικές ψευδαισθήσεις και συμβάσεις που βάραιναν την ανθρωπότητα και άνοιξαν δρόμους προς νέες αντιλήψεις σχετικά με το τι σημαίνει τέχνη, αλλά και ζωή, στον σύγχρονο κόσμο. Η ιδέα της «πραγμάτωσης της φιλοσοφίας και της τέχνης» στο κοινωνικό πεδίο, η ιδέα της καθημερινής ζωής ως περιπετειώδους έπους, η ιδέα ότι «Τίποτα δεν είναι αληθινό. Τα πάντα είναι εφικτά», είναι τα στοιχήματα που στοίχειωσαν στον κόσμο μετά το ᾽68. Και ακόμη τον στοιχειώνουν. Ναι, η συζήτηση για τις πρωτοπορίες παραμένει ανοιχτή εν έτει 2016, και θα εξακολουθήσει να παραμένει όσο υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν διαρκώς σημασίες και νοήματα.

Κ.Κ.: Αν ο Μπάροουζ είναι η «αδυναμία» σου από τις μεγάλες μορφές που γεννήθηκαν στην άλλη πλευρά του ατλαντικού, ο Γκυ Ντεμπόρ έχω την αίσθηση ότι είναι η ευρωπαϊκή προσωπικότητα που σε σαγηνεύει περισσότερο. Παραμένοντας στην πιο διάσημη «στιγμή» της πολυδιάστατης δράσης του, στο βιβλίο του Η κοινωνία του θεάματος (1967), θέλω να σε ρωτήσω το εξής: Στην εποχή του Google, του fb, των videogames και των εικονικών πραγματικοτήτων, πώς πρέπει να διαβάζουμε την Κοινωνία του θεάματος; Μήπως, με απλά λόγια, είναι έργο που η πραγματικότητα το έχει ξεπεράσει;

Γ.-Ί.ΜΠ.: Απεναντίας, η Κοινωνία του θεάματος όχι μόνο παραμένει έργο επίκαιρο αλλά σήμερα μοιάζει ακόμα πιο επίκαιρο από ό,τι μισόν αιώνα πριν, όταν δεν είχαν φτάσει στον παροξυσμό τους τα όσα συνιστούν την κοινωνία που περιγράφει με πολύτιμη ακρίβεια αυτό το βιβλίο. Θυμάμαι ότι ο Herbert Marcuse διατεινόταν, όχι τόσο παράδοξα όσο φαίνεται, ότι ο 20ός αιώνας είναι μανιωδώς εγελιανός — και ξέρουμε ότι ο Έγελος στοχάστηκε και έγραψε στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα. Μπορούμε κάλλιστα να πούμε ότι ο 21ος αιώνας είναι μανιωδώς ντεμπορικός, καθόσον ο Ντεμπόρ στοχάστηκε και έγραψε στα μέσα και στα τέλη του 20ού αιώνα για όλα αυτά που άρχισαν να εμφανίζονται και να επιβάλονται στη σύγχρονη κοινωνία, στην κοινωνία του θεάματος, όπου το αληθινό είναι μια στιγμή του ψεύτικου (και αντιστρόφως) και όπου το βίωμα ευτελίζεται σε αναπαράσταση, καθώς το είναι, που είχε εκπέσει σε έχειν, διολισθαίνει ολέθρια στο φαίνεσθαι.

Κ.Κ.: Είναι γνωστό ότι ο Μπάροουζ σκότωσε, «παίζοντας», την φίλη του Τζόαν Βόλμερ. Ο Ντεμπόρ, από την άλλη, κατηγορήθηκε πως ενεπλάκη στον θάνατο του εκδότη Ζεράρ Λεμποβισί. Ο πρώτος ήταν διάσημος «junky» που ωστόσο μακροημέρευσε ενώ ο δεύτερος εξίσου διάσημος αλκοολικός που κατέληξε με μια σφαίρα στην καρδιά, σχετικά νέος, στα 63 του χρόνια. Μήπως πίσω από το έργο τους, σε έλκουν οι οριακές, «διαταραγμένες» προσωπικότητες; Ρωτάω, γιατί στην περίπτωσή σου διακρίνει κανείς ένα είδος «ταύτισης» με αυτές τις μεγάλες μορφές. Δεν είσαι ένας απλός, ψυχρός μελετητής τους, αλλά περισσότερο ένας «μύστης» μιας ιδιόρρυθμης «λατρείας» (cult) της οποίας οι συγκεκριμένοι αποτελούν τα «ιερά τοτέμ».

Γ.-Ί.ΜΠ.: Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για διαταραγμένες προσωπικότητες. Τόσο ο Μπάροουζ όσο και ο Ντεμπόρ έζησαν μια πλούσια και ελεύθερη ζωή, υπερέβησαν στρατηγικά τα εμπόδια που στάθηκαν στο δρόμο τους, έδρασαν και έγραψαν όσο πιο ελεύθερα θέλησαν. Οι κατηγορίες περί εμπλοκής του Ντεμπόρ στη δολοφονία του φίλου του, εκδότη του και παραγωγού των ταινιών του, του Ζεράρ Λεμποβισί, ήσαν γελοίες και κατέπεσαν από τα πρώτα εικοσιετράωρα της υπόθεσης, καθώς δεν επρόκειτο παρά για ανοησίες ανοήτων.

Ο Ντεμπόρ έθεσε τέρμα εκουσίως στην πλούσια (ας το επαναλάβουμε) ζωή του, πέθανε, θα λέγαμε, από υπερβολική δόση ζωής. Είναι γνωστό πια, από την αλληλογραφία του και άλλα ντοκουμέντα που άφησε, ότι οργάνωσε μεθοδικά την έξοδό του από τη ζωή, φροντίζοντας με επιμέλεια και ακρίβεια, να συνεχίσουν να εκδίδονται τα έργα του, αλλά και να εκδοθούν κάποια ανέκδοτα όπως ακριβώς ήθελε να εκδοθούν —σχεδίασε ο ίδιος τις εκδόσεις, επέλεξε ακόμα και τις γραμματοσειρές—, ενώ άφησε την σαφέστατη διαθήκη του, όπου όριζε ακόμα και τον τρόπο της κηδείας του.

Δεν πρόκειται, μια και ρωτάς, ούτε για «ιερά τοτέμ» ούτε για «λατρεία» ούτε καν για εμμονές. Καταπιάνομαι συστηματικά με τον βίο και το έργο ανθρώπων που θεωρώ ότι συμβάλλουν στη νοηματοδότηση της ζωής, ότι προσφέρουν στη διαδικασία επανεύρεσης σημασιών, ότι κάνουν την καθημερινότητά μας πιο ενδιαφέρουσα και πιο ελεύθερη. Από μιαν άποψη, αυτή της μεθοδικής ανάγνωσης και εξέτασης του βίου και του έργου τέτοιων προσωπικοτήτων, είμαι ψυχρός, ψυχρότατος μάλιστα, μελετητής — δεν αφήνομαι να παρασυρθώ σε μύθους που κυκλοφορούν εδώ κι εκεί, αλλά μελετάω προσεκτικά κάθε βιβλίο, πόνημα, ντοκουμέντο που σχετίζονται με τέτοιες προσωπικότητες. Και στη συνέχεια, γράφω για τις προσωπικότητες αυτές με την μέθοδο που συνόψισαν οι Σολωμός, Ναμπόκοφ και Μάλεβιτς ως εξής: «Με λογισμό και μ᾽ όνειρο» (ο πρώτος), «Με την μεθοδικότητα του καλλιτέχνη και το πάθος του επιστήμονα» (ο δεύτερος), «Με καρδιά από φλόγα και μυαλό από πάγο» (ο τρίτος).

Καταπιάνομαι συστηματικά με τον βίο και το έργο ανθρώπων που θεωρώ ότι συμβάλουν στη νοηματοδότηση της ζωής, ότι προσφέρουν στη διαδικασία επανεύρεσης σημασιών, ότι κάνουν την καθημερινότητά μας πιο ενδιαφέρουσα και πιο ελεύθερη.

Κ.Κ.: Έχεις γράψει κι εκδώσει ποίηση, πεζογραφία, μελέτες και… ντοκιμαντέρ. Μεταξύ άλλων έχεις γράψει ολόκληρο βιβλίο για το ουζερί «Καπετάν Μιχάλης», που βρίσκεται είκοσι μέτρα από τον Κέδρο, αλλά και για το ιστορικό μπαρ «Ένοικος» στην Καλλιδρομίου. Θες να μου πεις δυο λόγια ειδικά γι’ αυτή την κατηγορία βιβλίων σου; Βλέπεις τον εαυτό σου ως τον καταγραφέα μιας μυστικής αθηναϊκής ζωής;

Γ.-Ί.ΜΠ.: Έχω αναθέσει στον εαυτό του τον ρόλο του ρακοσυλλέκτη στιγμών και αναμνήσεων, τον ρόλο του εθνογράφου των δρόμων, τον ρόλο του χρονικογράφου μιας περιπετειώδους καθημερινότητας που την κοσμούν οι ποιητικές εκλάμψεις και διαθέσεις μέσα στα εικοσιτετράωρα. Δεν πρόκειται τόσο για κάποια «μυστική αθηναϊκή ζωή» όσο για έναν τρόπο ζωής που παίζει με την παρέλευση του χρόνου, με το εφήμερο, με τη διαλεκτική παρελθόντος/παρόντος/μέλλοντος, με την αέναη αναζήτηση της ποίησης μέσα στην καθημερινότητα.

Στην Αθήνα, υπήρξαν και υπάρχουν στέκια όπου συμβαίνουν διαρκώς αναπάντεχα πράγματα, όπου γιορτάζεται το συμβάν, όπου ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες. Η καταγραφή της ζωής στα στέκια αυτά είναι μια ενδιαφέρουσα (για μένα, τουλάχιστον) εργασία.

πηγη