8/05/2014 12:08:00 π.μ.
Ο Ερίκ Φοτορινό, παλαίμαχος της ερευνητικής δημοσιογραφίας και πρώην διευθυντής της γαλλικής εφημερίδας Le Monde, επιδεικνύει τη «Le 1», την «πρότασή» του, για την εφημερίδα του 21ου αιώνα.
Στη σύντομη διαδρομή του ασανσέρ, από την είσοδο μιας κομψής παριζιάνικης πολυκατοικίας στην οδό Lamennais ώς το διαμέρισμα που είναι η έδρα της καινούργιας γαλλικής εφημερίδας, «Le 1», σκάρωσα αυθαίρετα στο μυαλό μου τη φυσιογνωμία του επικεφαλής της, Ερίκ Φοτορινό.
Παλαίμαχος της ερευνητικής δημοσιογραφίας, διευθυντής της Le Monde, με τη σθεναρή υποστήριξη των ίδιων των εργαζομένων της σε μια από τις δυσκολότερες περιόδους για την ιστορική έκδοση, καταξιωμένος μυθιστοριογράφος. Τον φαντάστηκα νευρικό, με βροντερή φωνή και το γνωστό βλέμμα μεταξύ κόπωσης και κυνισμού, που έχουν συνήθως όλοι όσοι έζησαν τη χρυσή εποχή των εντύπων και τώρα βιώνουν την πτώση τους.
Προς μεγάλη μου έκπληξη, αντίκρισα έναν μικρόσωμο πενηνταπεντάρη, συμπαθή, γλυκομίλητο και ήρεμο, στριμωγμένο σε ένα από τα έξι γραφεία που έχει η αίθουσα σύνταξης. Προτού ανοίξω το μαγνητόφωνό μου, με διέκοψε για να απαντήσει στο τηλέφωνο που χτυπούσε δαιμονισμένα. Ηταν ένας βιβλιοπώλης που ήθελε να μάθει πώς θα μπορέσει να συμπεριληφθεί στο δίκτυο διανομής του «Le 1», μιας και η εφημερίδα δεν διατίθεται αποκλειστικά στα περίπτερα. «Ερχονται πελάτες και μου ζητούν τα περασμένα φύλλα. Εχουν γίνει συλλεκτικά», έλεγε με ένταση στον Φοτορινό, ο οποίος κράτησε τα στοιχεία του βιβλιοπώλη για να τα δώσει στο τμήμα μάρκετινγκ, δηλαδή στο διπλανό γραφείο. «Τα κάνουμε όλα μόνοι μας εδώ αλλά όπως βλέπετε γλιτώνουμε χρόνο», μου λέει γελώντας.
Το ντεμπούτο της εβδομαδιαίας έκδοσης, που καταπιάνεται με ένα μόνον θέμα της επικαιρότητας κάθε φορά, εξ ου και το όνομά της, έγινε στις αρχές Απριλίου. Και μέσα σε λίγο καιρό, απέκτησε φανατικό αναγνωστικό κοινό που παγιώθηκε στις 40.000 φύλλα, εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητά της και ξαφνιάζοντας όλους όσοι θεωρούσαν πως τα έντυπα ήταν μια τελειωμένη υπόθεση στην Ευρώπη. Η επιτυχία της στηρίζεται σε έναν ακόμα παράγοντα: είναι εξαιρετικά δημοφιλής στους νέους, μιας και διαβάζεται ολόκληρη μέσα σε μία ώρα. Αλλωστε στην επιλογή των θεμάτων, συμμετέχει πάντα και μια σταθερή ομάδα νέων ανθρώπων από διαφορετικά επαγγελματικά πεδία, που συμβουλεύει τους συντάκτες.
Με σχήμα - έκπληξη
Και το σχήμα της είναι καινοτόμο. Σε ξαφνιάζει διότι κρύβει μια έκπληξη. Ξεκινά από Α4, σε μέγεθος μιας οθόνης ipad και ξεδιπλώνεται σταδιακά σε ένα διπλό φύλλο της δικής μας «Κ». Αντί για φωτογραφίες, έχει έργα τέχνης και εξαιρετικά σχέδια από έναν ταλαντούχο εικονογράφο βιβλίων. Ιδού μερικοί από τους τίτλους των πρώτων εβδομάδων: «Γαλλία. Πρέπει να ξανασχεδιάσουμε τη χώρα;», «Κινηματογράφος, το μέλλον ενός ονείρου», «Οι νέοι που σκέφτονται να μεταναστεύσουν», «Πούτιν, ο άνθρωπος που αγαπάμε να μισούμε» κ.ο.κ. Μέσα στον Ιούλιο, θα κυκλοφορούσε και ειδικό αφιέρωμα στην Αθήνα και την ελληνική κρίση.
«Ξεδιπλώστε την!» με προτρέπει ο Φοτορινό που κρατά στα χέρια του και καμαρώνει την έκδοση σαν να είναι το μοναχοπαίδι του. «Ο πιο σημαντικός παράγοντας για να επιζήσει η έντυπη δημοσιογραφία είναι η ποιότητα του κειμένου, η απόλαυση του γραπτού λόγου τόσο από τη μεριά του δημοσιογράφου όσο και από τη μεριά του αναγνώστη. Η πληροφορία κατακλύζει το Διαδίκτυο αλλά δεν βρίσκει κανείς συχνά κείμενα που εμπεριέχουν την είδηση και είναι γραμμένα με διαύγεια, με άποψη, με αισθητική. Σε αυτό το πεδίο, εμείς οι δημοσιογράφοι των εντύπων, έχουμε το πάνω χέρι», λέει ο Φοτορινό που ως διευθυντής έζησε στο πετσί του την αγωνία της Monde, να βρει χρηματοδότη - επενδυτή στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και να αλλάξει τον τρόπο διοίκησης για να επιβιώσει.
«Επί 18 μήνες που προετοιμάζαμε τη “Le 1” σκεφτόμασταν ποια πρέπει να είναι η μορφή μιας νέας εφημερίδας στον 21ο αιώνα. Μια άποψη είναι να φτιάξεις κάτι με πολλές σελίδες, με ύλη που να καλύπτει κάθε επιμέρους ομάδα του αναγνωστικού κοινού. Εγώ διαφωνώ. Η εφημερίδα σήμερα δεν μπορεί να είναι σούπερ μάρκετ θεμάτων. Το αντίθετο μάλιστα. Θέλαμε πυκνό περιεχόμενο σε λίγες σελίδες. Να δημοσιεύουμε άρθρα υψηλού επιπέδου, που επιμορφώνουν τον αναγνώστη, απευθύνονται στην ευφυΐα και την ευαισθησία του. Να έχουμε θέματα που δεν μπορεί να βρει αλλού διότι εμείς τα αντιληφθήκαμε στην ολότητά τους και τα συνθέσαμε έτσι ώστε να μπορεί να τα κατανοήσει. Και όλα αυτά σε μια έκδοση χωρίς διαφημιστικές καταχωρίσεις. Με τιμή 2,8 ευρώ. Ρισκάραμε. Και τελικά κερδίσαμε» λέει ο Φοτορινό.
Προς μεγάλη μου έκπληξη, αντίκρισα έναν μικρόσωμο πενηνταπεντάρη, συμπαθή, γλυκομίλητο και ήρεμο, στριμωγμένο σε ένα από τα έξι γραφεία που έχει η αίθουσα σύνταξης. Προτού ανοίξω το μαγνητόφωνό μου, με διέκοψε για να απαντήσει στο τηλέφωνο που χτυπούσε δαιμονισμένα. Ηταν ένας βιβλιοπώλης που ήθελε να μάθει πώς θα μπορέσει να συμπεριληφθεί στο δίκτυο διανομής του «Le 1», μιας και η εφημερίδα δεν διατίθεται αποκλειστικά στα περίπτερα. «Ερχονται πελάτες και μου ζητούν τα περασμένα φύλλα. Εχουν γίνει συλλεκτικά», έλεγε με ένταση στον Φοτορινό, ο οποίος κράτησε τα στοιχεία του βιβλιοπώλη για να τα δώσει στο τμήμα μάρκετινγκ, δηλαδή στο διπλανό γραφείο. «Τα κάνουμε όλα μόνοι μας εδώ αλλά όπως βλέπετε γλιτώνουμε χρόνο», μου λέει γελώντας.
Το ντεμπούτο της εβδομαδιαίας έκδοσης, που καταπιάνεται με ένα μόνον θέμα της επικαιρότητας κάθε φορά, εξ ου και το όνομά της, έγινε στις αρχές Απριλίου. Και μέσα σε λίγο καιρό, απέκτησε φανατικό αναγνωστικό κοινό που παγιώθηκε στις 40.000 φύλλα, εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητά της και ξαφνιάζοντας όλους όσοι θεωρούσαν πως τα έντυπα ήταν μια τελειωμένη υπόθεση στην Ευρώπη. Η επιτυχία της στηρίζεται σε έναν ακόμα παράγοντα: είναι εξαιρετικά δημοφιλής στους νέους, μιας και διαβάζεται ολόκληρη μέσα σε μία ώρα. Αλλωστε στην επιλογή των θεμάτων, συμμετέχει πάντα και μια σταθερή ομάδα νέων ανθρώπων από διαφορετικά επαγγελματικά πεδία, που συμβουλεύει τους συντάκτες.
Με σχήμα - έκπληξη
Και το σχήμα της είναι καινοτόμο. Σε ξαφνιάζει διότι κρύβει μια έκπληξη. Ξεκινά από Α4, σε μέγεθος μιας οθόνης ipad και ξεδιπλώνεται σταδιακά σε ένα διπλό φύλλο της δικής μας «Κ». Αντί για φωτογραφίες, έχει έργα τέχνης και εξαιρετικά σχέδια από έναν ταλαντούχο εικονογράφο βιβλίων. Ιδού μερικοί από τους τίτλους των πρώτων εβδομάδων: «Γαλλία. Πρέπει να ξανασχεδιάσουμε τη χώρα;», «Κινηματογράφος, το μέλλον ενός ονείρου», «Οι νέοι που σκέφτονται να μεταναστεύσουν», «Πούτιν, ο άνθρωπος που αγαπάμε να μισούμε» κ.ο.κ. Μέσα στον Ιούλιο, θα κυκλοφορούσε και ειδικό αφιέρωμα στην Αθήνα και την ελληνική κρίση.
«Ξεδιπλώστε την!» με προτρέπει ο Φοτορινό που κρατά στα χέρια του και καμαρώνει την έκδοση σαν να είναι το μοναχοπαίδι του. «Ο πιο σημαντικός παράγοντας για να επιζήσει η έντυπη δημοσιογραφία είναι η ποιότητα του κειμένου, η απόλαυση του γραπτού λόγου τόσο από τη μεριά του δημοσιογράφου όσο και από τη μεριά του αναγνώστη. Η πληροφορία κατακλύζει το Διαδίκτυο αλλά δεν βρίσκει κανείς συχνά κείμενα που εμπεριέχουν την είδηση και είναι γραμμένα με διαύγεια, με άποψη, με αισθητική. Σε αυτό το πεδίο, εμείς οι δημοσιογράφοι των εντύπων, έχουμε το πάνω χέρι», λέει ο Φοτορινό που ως διευθυντής έζησε στο πετσί του την αγωνία της Monde, να βρει χρηματοδότη - επενδυτή στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και να αλλάξει τον τρόπο διοίκησης για να επιβιώσει.
«Επί 18 μήνες που προετοιμάζαμε τη “Le 1” σκεφτόμασταν ποια πρέπει να είναι η μορφή μιας νέας εφημερίδας στον 21ο αιώνα. Μια άποψη είναι να φτιάξεις κάτι με πολλές σελίδες, με ύλη που να καλύπτει κάθε επιμέρους ομάδα του αναγνωστικού κοινού. Εγώ διαφωνώ. Η εφημερίδα σήμερα δεν μπορεί να είναι σούπερ μάρκετ θεμάτων. Το αντίθετο μάλιστα. Θέλαμε πυκνό περιεχόμενο σε λίγες σελίδες. Να δημοσιεύουμε άρθρα υψηλού επιπέδου, που επιμορφώνουν τον αναγνώστη, απευθύνονται στην ευφυΐα και την ευαισθησία του. Να έχουμε θέματα που δεν μπορεί να βρει αλλού διότι εμείς τα αντιληφθήκαμε στην ολότητά τους και τα συνθέσαμε έτσι ώστε να μπορεί να τα κατανοήσει. Και όλα αυτά σε μια έκδοση χωρίς διαφημιστικές καταχωρίσεις. Με τιμή 2,8 ευρώ. Ρισκάραμε. Και τελικά κερδίσαμε» λέει ο Φοτορινό.
Εχουν ευθύνη οι δημοσιογράφοι
«Φορτώνουμε την κρίση του Τύπου στην έλευση του Διαδικτύου» λέει ο Φοτορινό. «Αν γυρίσουμε όμως πίσω, στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στο ’80, θα δούμε ότι η ευθύνη βαραίνει και τους ίδιους τους δημοσιογράφους. Παρακολουθήσαμε την αποχώρηση των παραδοσιακών εκδοτών, “των εφημεριδάδων” και την αγορά των συγκροτημάτων του Τύπου από επιχειρηματίες που δεν είχαν σχέση με τον χώρο και που χρησιμοποίησαν τις εφημερίδες για πολιτική επιρροή, χρηματιστηριακά παιχνίδια κ.ά. Το αναγνωστικό κοινό άρχισε να χάνει τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη του και οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι έκαναν αυτολογοκρισία στην κάλυψη των θεμάτων για να μην ενοχλούν τα συμφέροντα των νέων εκδοτών. Η μεγαλύτερη όμως μάχη για τα έντυπα χάθηκε όταν εμείς οι επαγγελματίες των εφημερίδων δεν αντιληφθήκαμε ότι οφείλαμε να επανεφεύρουμε το περιεχόμενο. Να γίνουμε πιο επιλεκτικοί, να εμβαθύνουμε, να κάνουμε έρευνες, να βρούμε πρωτότυπα θέματα, να αρπάξουμε τον αναγνώστη που μπήκε στην περιδίνηση των ειδησεογραφικών ιστοσελίδων και χάθηκε μέσα στην ταχύτητα και την επιφανειακότητά τους».
Στα προσεχή σχέδια του Φοτορινό και της ομάδας του είναι η επέκταση σε ολόκληρη την Ευρώπη, με αδελφές εκδόσεις σε άλλες χώρες, με τις οποίες θα μοιράζονται κείμενα. «Μας ρωτούν αν θα αποκτήσουμε και ιστοσελίδα. Εχουμε μία, μόνο για τα πρακτικά ζητήματα. Η αλήθεια είναι ότι θέλουμε να μείνουμε σε αυτό που αποκαλούμε “η μουσική του χαρτιού”, στον ήχο που κάνουν οι σελίδες όταν γυρίζουν ή ξεδιπλώνουν...».
πηγηΣτα προσεχή σχέδια του Φοτορινό και της ομάδας του είναι η επέκταση σε ολόκληρη την Ευρώπη, με αδελφές εκδόσεις σε άλλες χώρες, με τις οποίες θα μοιράζονται κείμενα. «Μας ρωτούν αν θα αποκτήσουμε και ιστοσελίδα. Εχουμε μία, μόνο για τα πρακτικά ζητήματα. Η αλήθεια είναι ότι θέλουμε να μείνουμε σε αυτό που αποκαλούμε “η μουσική του χαρτιού”, στον ήχο που κάνουν οι σελίδες όταν γυρίζουν ή ξεδιπλώνουν...».
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου